Λεξισκόπιο: αναφωνώ
Μάθετε για την ορθογραφία, τη μορφολογία, τον συλλαβισμό και τα συνώνυμα/αντίθετα οποιασδήποτε νεοελληνικής λέξης. Οι λέξεις παραμένουν μάταιοι ήχοι αν δεν μπορούμε να τις κατανοήσουμε.
H νέα ελληνική γλώσσα αποτελείται από ένα υπέροχο κατακλυσμό λέξεων, οι οποίες πηγάζουν στην πλειοψηφία τους από την αρχαία ελληνική. Διαμέσου των αιώνων κάποιες από τις λέξεις άρχισαν να επικαλύπτονται στο νόημα από άλλες και πολλές απέκτησαν πολλαπλές σημασίες.
Το Λεξισκόπιο παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τον συλλαβισμό, τη μορφολογία (κλίση) και τα συνώνυμα και αντίθετα των λέξεων, αλλά και των πιο γνωστών φράσεων και εκφράσεων στις οποίες μια ελληνική λέξη μπορεί να μετέχει.
Εισαγάγετε τη λέξη που σας ενδιαφέρει κατωτέρω και πατήστε Αναζήτηση.
Το Λεξισκόπιο είναι ένα σύνθετο γλωσσικό εργαλείο, το οποίο παρέχει πληροφορίες για μια νεοελληνική λέξη ή φράση, συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα του Συλλαβιστή, του Ορθογράφου, του Λημματοποιητή, του Μορφολογικού Λεξικού και του Θησαυρού Συνωνύμων-Αντιθέτων της Neurolingo.
Συλλαβισμός
α-να-φω-νώ
Μορφολογία
αναφωνώ ρήμ. μόνο ενεργητική
| ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ | |||||||||||||
| Ενεστώτας-Οριστική |
| ||||||||||||
| Ενεστώτας-Προστακτική |
| ||||||||||||
| Ενεστώτας-Μετοχή | αναφωνώντας | ||||||||||||
| Αόριστος-Οριστική |
| ||||||||||||
| Αόριστος-Υποτακτική |
| ||||||||||||
| Αόριστος-Προστακτική |
| ||||||||||||
| Αόριστος-Απαρέμφατο | αναφωνήσει | ||||||||||||
| Παρατατικός-Οριστική |
| ||||||||||||
Συνώνυμα - Αντίθετα
αναφωνώ ρήμ. λόγ.
Σ: κραυγάζω2, ανακράζω λόγ., φωνάζω1
Προθήματα - Επιθήματα
ανα- [ana]
ανά- [aná] όταν ο τόνος ανεβαίνει στο αʹ συστατικό
αν- [an] και άν- [án] πριν από φωνήεν
Προέρχεται από την πρόθεση ανά.
1. Προς τα πάνω
Το ανα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι μία κίνηση γίνεται με κατεύθυνση προς τα πάνω. Για παράδειγμα, όταν αναδύομαι από το βυθό βγαίνω στην επιφάνεια του νερού.
αναβάθμιση | αναδρομικός, -ή, -ό | αναβαθμίζω |
ανάβαση | ανάδρομος, -η, -ο | αναδύομαι |
αναβάτης (θηλ. -τρια) | ανατριχιαστικός, -ή, -ό | ανασηκώνω |
ανάδυση | ανοδικός, -ή, -ό | ανατριχιάζω |
αναμαλλιάρης | ανέρχομαι | |
ανατριχίλα | ||
άνοδος |
2. Επανάληψη
Το ανα- σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν ότι μία ενέργεια ή ένα γεγονός που είχε διακοπεί συμβαίνει πάλι από την αρχή. Για παράδειγμα, όταν αναδασώνουμε μια καμένη έκταση φυτεύουμε εκεί νέα δέντρα.
αναβαθμολόγηση | αναγεννητικός, -ή, -ό | αναβαθμολογώ |
αναβίωση | αναδασωτέος, -α, -ο | αναβαπτίζω |
αναγέννηση | αναδημιουργικός, -ή, -ό | αναβιώνω |
αναδασμός | αναδιαρθρωτικός, -ή, -ό | αναγεννώ |
αναδάσωση | αναζωογονητικός, -ή, -ό | αναδασώνω |
αναδημιουργία | αναπαραγωγικός, -ή, -ό | αναδημοσιεύω |
αναδημοσίευση | αναδιαρθρώνω | |
αναδιάρθρωση | αναδιατάσσω | |
αναδιατύπωση | αναδιατυπώνω | |
αναδιοργάνωση | αναδιοργανώνω | |
ανακατανομή | αναζωογονώ | |
αναπαραγωγή | ανακατανέμω | |
αναπαράγω |
✔ Το επίθετο αναγεννητικός αναφέρεται στο φαινόμενο της αναγέννησης, ενώ το επίθετο αναγεννησιακός αναφέρεται στην ιστορική περίοδο της Αναγέννησης.
⇨ Για άλλα αʹ συστατικά που δηλώνουν επανάληψη βλ. επανα-*, ξανα-*, ματα-*, παλιν-*.
Λέξεις με άλλες σημασίες
Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση με το στερητικό α-* σε λέξεις όπως αν-αλγητικός, αν-άλατος, ανα-δουλειά.
-φων-
Οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό -φων- αναφέρονται στη χρήση της φωνής, είτε για την εκφορά προφορικού λόγου και γνώμης είτε (σπανιότερα) για την εκφορά μουσικού λόγου.Το συστατικό -φων- προέρχεται από το ουσιαστικό φωνή. Το συστατικό αυτό εμφανίζεται σε:
Ρήματα
-φωνώ [fonó]
Για παράδειγμα, όταν μαγνητοφωνούμε κάποιον, καταγράφουμε τη φωνή του σε μαγνητική ταινία· όταν δύο άνθρωποι ομοφωνούν έχουν την ίδια γνώμη για κάτι.
Ουσιαστικά
-φώνημα [fónima]
Για παράδειγμα, όταν κάνουμε ένα τηλεφώνημα, τηλεφωνούμε σε κάποιον, τον καλούμε μέσω του τηλεφώνου.
-φώνηση [fónisi]
Για παράδειγμα, η εκφώνηση είναι η ενέργεια του εκφωνώ.
-φωνία [fonía]
Για παράδειγμα, ορθοφωνία είναι η σωστή προφορά των λέξεων· διαφωνία είναι η διαφορά απόψεων για ένα θέμα.
-φωνο [fono]
Για παράδειγμα, το τηλέφωνο είναι η συσκευή που επιτρέπει τη συνομιλία μεταξύ δύο ανθρώπων που βρίσκονται σε απόσταση· το ξυλόφωνο είναι μουσικό όργανο που αποτελείται από λεπτές και παράλληλες ξύλινες πλάκες που παράγουν ήχο όταν τις χτυπάμε.
✔ Οι περισσότερες από αυτές τις λέξεις προέρχονται από ξένες λέξεις με βʹ συστατικό -phone το οποίο προέρχεται από το ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής φωνή (π.χ. τηλέφωνο - αγγλ. telephone ή γαλλ. téléphone, μικρόφωνο - microphone, ραδιόφωνο - radiophone).
-φωνος [fonos] (αρσ. και θηλ.)
(μους.) Το -φωνος σχηματίζει λέξεις που αναφέρονται στο ύψος του τόνου στο οποίο μπορεί να τραγουδάει ένας τραγουδιστής της όπερας.
Επίθετα
-φωνος [fonos], -φωνη, -φωνο
Για παράδειγμα, ο παράφωνος δεν τραγουδάει σωστά, η φωνή του δεν έχει μουσική αρμονία· όταν μένουμε άφωνοι χάνουμε τη φωνή μας, δεν μπορούμε να μιλήσουμε (συνήθως από έκπληξη).
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
•Το -φωνος σχηματίζει λέξεις που δηλώνουν τη χρήση μιας συγκεκριμένης γλώσσας. Για παράδειγμα, οι ελληνόφωνοι μιλούν ελληνικά.
5 Από 10
Για τους επισκέπτες του site μας, το Λεξισκόπιο έχει περιορισμό χρήσης τις 10 λέξεις ανά ημέρα. Εγγραφείτε δωρεάν στο site μας για να αποκτήσετε όριο 30 λέξεων ανά ημέρα.
Εναλλακτικά, μπορείτε να προμηθευτείτε την εφαρμογή του Λεξισκόπιου για Κινητά Λεξισκόπιο Mobile App όπου η χρήση λέξεων είναι απεριόριστη.
Εκτύπωση
Αποθήκευση©2005-2010 Neurolingo Ε.Ε.
English
Ελληνικά
ΑΝΤ Τα αντίθετα σε αυτή τη σημασία σχηματίζονται με το κατα-* (π.χ. άνοδος ≠ κάθοδος, ανέρχομαι ≠ κατέρχομαι).
✔ Το ρήμα ανεβαίνω προέρχεται από το αρχαιοελληνικό αναβαίνω, με επίδραση του τύπου ανέβην του αορίστου.
✔ Το ουσιαστικό ανήφορος δεν περιέχει το ανα- αλλά το ανω- ως αʹ συστατικό (προέρχεται από το ανώφορος).